భారత్-న్యూజిలాండ్ మధ్య దశాబ్ద కాలంగా కొనసాగుతున్న వాణిజ్య సందిగ్ధతకు తెరపడింది. ఇరు దేశాల మధ్య అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకమైన స్వేచ్ఛా వాణిజ్య ఒప్పంద (Free Trade Agreement – FTA) చర్చలు విజయవంతంగా ముగిశాయి. 2025, డిసెంబర్ 22 (సోమవారం) నాడు భారత ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ, న్యూజిలాండ్ ప్రధాని క్రిస్టోఫర్ లక్సన్ మధ్య జరిగిన ఫోన్ సంభాషణ అనంతరం ఈ చారిత్రాత్మక ఒప్పందాన్ని అధికారికంగా ప్రకటించారు. వచ్చే ఐదేళ్లలో ఇరు దేశాల మధ్య ద్వైపాక్షిక వాణిజ్యాన్ని రెట్టింపు చేయడమే లక్ష్యంగా ఈ ఒప్పందం రూపొందింది.
ఈ ఒప్పందం భారత్కు ఒక వ్యూహాత్మక విజయంగా చెప్పవచ్చు. మార్చి 2025లో న్యూజిలాండ్ ప్రధాని భారత్ పర్యటనలో ప్రారంభమైన ఈ చర్చలు, కేవలం 9 నెలల రికార్డు కాలంలో ముగియడం విశేషం. సాధారణంగా అభివృద్ధి చెందిన దేశాలతో ఇటువంటి ఒప్పందాలకు ఏళ్ల సమయం పడుతుంది.
ఈ ఒప్పందం ప్రకారం, న్యూజిలాండ్ భారత్ నుంచి వచ్చే 100% ఎగుమతులపై సుంకాలను రద్దు చేసింది. దీనివల్ల భారతీయ జౌళి (Textiles), చర్మ ఉత్పత్తులు, ఇంజనీరింగ్ వస్తువులు, రత్నాలు మరియు ఆభరణాల రంగాలకు భారీ ప్రయోజనం కలుగుతుంది.భారత్ తన వైపు నుంచి 70% టారిఫ్ లైన్లపై రాయితీలు ఇచ్చింది, ఇది న్యూజిలాండ్ నుంచి వచ్చే దాదాపు 95% ఎగుమతులకు వర్తిస్తుంది. అయితే, భారతీయ రైతుల ప్రయోజనాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని పాల ఉత్పత్తులు (Dairy), చక్కెర, నూనె గింజలు మరియు సుగంధ ద్రవ్యాలు వంటి సున్నితమైన రంగాలను ఈ ఒప్పందం నుండి మినహాయించారు.
ఈ ఒప్పందం కేవలం వస్తువులకే పరిమితం కాకుండా, సేవల రంగం మరియు మానవ వనరుల మార్పిడికి పెద్దపీట వేసింది. భారతీయ ఐటీ నిపుణులు, ఇంజనీర్లు మరియు ఉపాధ్యాయుల కోసం ప్రత్యేకంగా 5,000 టెంపరరీ వర్క్ వీసాలను కేటాయించారు. అలాగే, ప్రతి ఏటా 1,000 మంది భారతీయ యువతకు ‘వర్క్ అండ్ హాలిడే’ వీసాలను అందించనున్నారు. న్యూజిలాండ్లో చదువుకునే భారతీయ విద్యార్థులకు కోర్సు పూర్తయిన తర్వాత 3 నుండి 4 ఏళ్ల వరకు వర్క్ వీసా పొందే అవకాశం లభిస్తుంది. ముఖ్యంగా STEM (Science, Technology, Engineering, Math) రంగాల విద్యార్థులకు ప్రాధాన్యత ఉంటుంది.
ప్రస్తుతం భారత్ – న్యూజిలాండ్ మధ్య వాణిజ్యం సుమారు 2.4 బిలియన్ డాలర్లుగా ఉంది. ఈ ఒప్పందం ద్వారా ఇది 5 బిలియన్ డాలర్లకు చేరుకుంటుందని అంచనా. న్యూజిలాండ్ రాబోయే 15 ఏళ్లలో భారత్లో 20 బిలియన్ డాలర్ల (సుమారు ₹1.6 లక్షల కోట్లు) పెట్టుబడులు పెట్టేందుకు అంగీకరించింది. ఇది ‘మేక్ ఇన్ ఇండియా’ కార్యక్రమానికి మరియు మౌలిక సదుపాయాల కల్పనకు ఊతమిస్తుంది. 2026 మొదటి సగభాగంలో ఈ ఒప్పందంపై ఇరు దేశాల మంత్రులు అధికారికంగా సంతకాలు చేయనున్నారు.
